Khi thiết kế phòng thờ, gia chủ cần lưu ý tuân thủ các nguyên tắc phong thủy phòng thờ để giúp gia chủ đón tài lộc, gia đình bình yên, hạnh phúc, công danh thành đạt.

Những lưu ý khi bố trí phòng thờ

Hướng bàn thờ 

Phòng thờ, bàn thờ phải được đặt ở nơi có khí trường tốt nhất, hướng hợp với mệnh của gia chủ để mang lại tài lộc và sức khỏe cho gia đình. 

- Đối với biệt thự, nhà phố: Hiện nay, nhà phố nhỏ thường được xây dựng chồng tầng để tăng diện tích sử dụng. Gia chủ luôn dành một phòng riêng biệt tại tầng trên cùng của ngôi nhà để đặt bàn thờ. Việc cúng lễ  và hóa vàng ngoài trời cũng dễ dàng hơn. Nếu điều kiện không cho phép, bạn có thể đặt bàn thờ tại phòng khách nhưng cần có vách ngăn chia tách 2 không gian, có rèm che để đảm bảo tính tôn nghiêm và sự riêng tư cho không gian thờ cúng. 

Bàn thờ được đặt trong một căn phòng riêng biệt của biệt thự

- Đối với chung cư: Những căn hộ chung cư có diện tích hạn chế nên khi bố trí nội thất trong nhà, kiến trúc sư thường đặt bàn thờ ở cùng không gian với phòng khách. Thường sẽ sử dụng bàn thờ treo tường, kích thước nhỏ để tiết kiệm diện tích. Lưu ý là bạn không nên đặt bàn thờ ở vị trí có gió thổi hay ánh nắng chiếu trực tiếp vào. 

- Hướng bàn thờ/phòng thờ: Hướng bàn thờ là hướng ngược lại với hướng người đứng thắp hương. Hướng bàn thờ nên đặt ở các hướng: sinh khí, diên niên, thiên y, phục vị để gia đình gia chủ luôn gặp may mắn trong cuộc sống, sức khỏe và tài lộc. Thông thường, hướng bàn thờ đặt cùng hướng với hướng nhà. 

Bàn thờ nhỏ trong căn hộ chung cư đặt cùng với không gian phòng khách, có vách ngăn bằng gỗ để chắn gió

Kích thước và màu sắc 

Không chỉ chú ý đến vị trí và hướng bàn thờ mà gia chủ cũng cần quan tâm đến kích thước và màu sắc của bàn thờ sao cho chuẩn phong thủy. 

Hiện nay, có hai loại bàn thờ được sử dụng phổ biến ở Việt Nam là bàn thờ treo tường và tủ thờ với các kích thước lớn nhỏ khác nhau. Gia chủ căn cứ vào diện tích phòng thờ để chọn kích thước bàn thờ sao cho phù hợp. Lưu ý rằng, kích thước bàn thờ rơi vào cung cát của kích thước lỗ ban là đạt chuẩn phong thủy. 

Về màu sắc, phòng thờ là nơi tôn nghiêm, yên tĩnh, không phô trương nên màu sắc phòng thờ không được quá sặc sỡ cùng không quá tối. Kiến trúc sư thường gợi ý gia chủ lựa chọn những màu trầm, màu trung tính làm chủ đạo như màu nâu, vàng kem, màu gỗ, màu của những bức tranh sơn mài, hoành phi câu đối… 

Thiết kế nội thất phòng thờ với tone màu nâu gỗ làm màu chủ đạo 

Nguyên tắc chiếu sáng ở phòng thờ

- Phòng thờ của gia đình phải được thiết kế với hệ thống đèn, bàn thờ, đồ trang trí sao cho tạo được không khí trang nghiêm, ấm cúng, gần gũi.

- Dựa vào diện tích của phòng thờ mà bố trí đèn sao cho hợp lý. Phòng thờ có diện tích nhỏ thì gia chủ nên chọn những đèn treo nhỏ cho tương xứng với phòng, không treo các loại đèn chùm lớn gây mất cân đối. Đối với phòng có diện tích lớn thì gia chủ có thể sử dụng  đèn có kích cỡ lớn hơn, tuy nhiên cần lưu ý là bố trí đèn không được chiếu thẳng vào người ngồi khi hành lễ cúng bái. Ngoài ra, nếu tường sơn của phòng thờ có màu sáng thì không nên lắp nhiều bóng đèn sẽ khiến cho không gian mất đi tính trang nghiêm, thanh tịnh. Chỉ nên bố trí từ 2 đến 3 loại ánh sáng.

Cách trang trí và bày biện bàn thờ 

Thiết kế và trang trí bàn thờ 

Không gian thờ cúng lúc nào cũng phải giữ được sự sạch sẽ, tính trang nghiêm, sắp xếp đồ đạc ngăn nắp để thể hiện sự thành kính của mình đối với những người đã khuất. 

Bàn thờ cần có độ cao vừa phải với chiều cao của mọi người trong gia đình. Không nên làm bàn thờ quá cao vì phải bắc ghế thắp hương không an toàn (trừ trường hợp gia đình sử dụng bàn thờ treo tường). Bạn cũng không nên đặt bàn thờ quá thấp vì dễ bị va chạm và thiếu tôn nghiêm. Bàn thờ có nhiều tầng thờ thì gia chủ nên sắp xếp bài vị theo thứ tự từ ca xuống thấp đúng theo ngôi thứ trong dòng họ. 

Bàn thờ có thêm tủ thờ ở dưới để cất đồ thờ như hương, giấy tiền, đĩa đựng hoa quả… 

Phía dưới gầm bàn thờ luôn có 1 khoảng trống, gia chủ nên bố trí thêm tủ thờ nhỏ hoặc kê bàn nhỏ ở đó để thuận tiện cho việc sắp xếp vật dụng vào những dịp lễ tết, giỗ chạp. 

Lưu ý, bạn cần bài trí và bày biện bàn thờ trang nghiêm, không u tịch. Kiêng đặt những đồ vật không phải là đồ cúng trên bàn thờ.  Bát hương, đèn nến, lọ hoa cần được bày sao cho cân đối với nhau. 

Cách bố trí bài vị tổ tiên 

Bàn thờ có thờ chung thần phật và bài vị tổ tiên thì thần phật đặt ở bên trái, tổ tiên đặt ở bên phải, nếu đặt ngược lại sẽ gây âm thịnh dương suy không tốt cho phong thủy, trong nhà dễ gặp thị phi kiện tụng, bệnh tật không dứt. Thông thường người ta đặt nơi thờ cúng tổ tiên trước rồi mới đến thần phật. Bởi lẽ tổ tiên được coi là chủ, thần phật được coi là khách quý, nếu mời thần phật trước rồi mới mời tổ tiên người xưa cho rằng như vậy khiến tổ tiên nhà mình không dám vào cửa. Bài vị tổ tiên cũng không được đặt cao hơn của thần phật. Bàn thờ phải có chỗ dựa lưng, tức kê sát vách tường để linh khí được hội tụ không bị tản mát

Số lượng thần phật thờ phải là số dương, do thần phật thuộc dương vì vậy phải dùng số lẻ, không nên thờ cùng lúc quá nhiều thần phật, hoặc thờ cùng lúc hai thần xung khắc nhau có thể gây loạn linh khí khiến người trong nhà tinh thần bất an, dễ gặp tai họa. Nếu có đặt tượng thần phật mà tượng ấy lại bị nứt thì nên nhanh chóng thay mới do tà khí có thể xâm nhập vào.
 
Bát hương thờ tổ tiên nên có tay cầm, bát hương thờ thần không nên có tay cầm. Vật liệu bát hương tốt nhất là dùng bằng sứ, sau đó đến đồng, không nên dùng đá hoa cương. Bát hương nên dùng hình tròn không có chân đế, không nên quá đầy tro. Ngày 15 âm hàng tháng có thể rút bớt chân hương cho sạch sẽ. 
 
Bát hương thờ thần phật nên cao hơn bát hương thờ tổ tiên, khi cắm hương thì nén hương nên cao hơn mắt người. Khi đốt hương chỉ nên đốt một que, nếu có điều cần khấn nguyện thì đốt ba que, không nên đốt nhiều hơn dễ khiến tà linh theo vào nhà. Vật phẩm thờ cúng cũng cần chú ý một số điểm sau: Thờ phật và quan âm chỉ được dùng đồ chay do nhà phật không ăn đồ tanh; thờ thần chủ yếu dùng hoa quả và phải là số lẻ 1, 3, 5, nếu cúng tổ tiên thì số lượng là hai chữ số.

Những kiêng kỵ cần nhờ trong phong thủy bàn thờ 

- Lưu ý tuyệt đối không đặt bàn thờ ở cạnh nhà tắm, nhà vệ sinh. Bởi theo quan niệm phong thủy, tắm rửa đồng nghĩa với trút bỏ ô uế, nếu đặt bàn thờ cạnh nơi này sẽ làm mất đi không khí tôn nghiêm, linh thiêng. 

- Không nên đặt bàn thờ ở lối đi lại trong nhà. Nếu gia chủ đặt bàn thờ ở lối đi lại ồn ào sẽ làm mất đi sự thanh tịnh của nơi thờ cúng. Như vậy, gia đình sẽ ít có may mắn và tài lộc.

- Bàn thờ không được đặt nhìn ra hướng Ngũ Quỷ: hướng Đông Bắc, hướng Tây Nam hoặc hướng ngược lại. Không đặt bàn thờ ở hướng Đông, Đông Nam nhìn hướng Tây.

- Sử dụng bàn thờ riêng hoặc ban thờ treo, không đặt bàn thờ trên nóc tủ.

- Không sử dụng gỗ cũ, gỗ đã qua sử dụng để làm bàn thờ.

- Bàn thờ Thần và Phật vẫn có thể để chung nhưng nên lưu ý tuyệt đối không để bát hương sát nhau.

- Bàn thờ ông bà, tổ tiên không nên đặt ở trung tâm nhà, vì sẽ mang điềm hung đến với gia chủ. Thay vào đó, bàn thờ Phật lại có thể đặt ở trung tâm nhà.

- Bàn thờ tổ tiên không nên đặt đối bàn thờ Phật trong 1 gian phòng.

- Không nên treo ảnh người quá cố cao hơn so với bàn thờ.

- Bàn thờ phải luôn được lau dọn sạch sẽ và thường xuyên thắp nhang. Điều này đặc biệt quan trọng bởi nếu bàn thờ hướng trực tiếp ra cửa chính thì những vật thể thiêng liêng hay tượng thần thánh phải được đặt trên bàn kệ cao, bật sáng đèn trên bàn thờ để thu hút năng lượng dương.

Bàn thờ treo tường đặt ở vị trí cao, luôn lau dọn sạch sẽ 

- Khi bày trí bàn thờ cần lưu ý tuân thủ theo phong thủy phòng thờ, phía trước bát hương sắp xếp ở giữa là một cái đài nhỏ với ba chén đựng nước sạch. Hai bên là hai đĩa bày hoa quả, trầu cau hoặc tiền vàng mã để thờ cúng. Phía sau bát hương bày trí bộ bình để hoa tươi, hương và nến. Nếu thờ cả Phật và gia tiên thì cần lưu ý bàn thờ Phật cần đặt cao hơn và tách biệt so với bàn thờ gia tiên.

- Những bức hoành phi, câu đối được người Việt sử dụng rất nhiều trong không gian phòng thờ. Đây là nét văn hóa đặc sắc trong đời sống tâm linh của người dân, nó không chỉ là vật trang trí mà còn là một vật phẩm quan trọng không thể thiếu, chỉ cần gia chủ bố trí sao cho không vi phạm phong thủy

- Nếu gia chủ có điều kiện thì hoành phi còn có thể được sơn son chữ vàng, có bức hoành phi hình cuốn thư. Chữ viết trên hoành phi là những điều mà con cháu muốn bày tỏ, tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên hoặc là những lời ghi tụng công đức của tổ tiên, ghi lại những lời răn dạy con cháu, hoặc thể hiện ước nguyện cầu mong sự bình an, thái bình.

Trên đây là một số thông tin về phong thủy phòng thờ bạn nhất định phải biết để có thể xem xét và bố trí lại ban thờ gia tiên nhà mình cho chuẩn để mang lại tài lộc, may mắn và bình an. Không chỉ bàn thờ cần chuẩn phong thủy mà nội thất những khu vực khác trong nhà như phòng khách, bếp, ngủ cũng cần tuân theo. Bạn chưa có kinh nghiệm thiết kế nội thất đúng phong thủy? Hãy liên hệ với kiến trúc Nam Cường qua hotline 0976 222 555 để được hỗ trợ tốt nhất.